ผักโขมโด่งดัง เพราะป๊อบอายส์ตัวการ์ตูนกะลาสีที่กินเป็นประจำจนแข็งแรงทั้งๆ ที่ตัวเล็กนิดเดียว ในผักโขมมีธาตุเหล็ก ซัลเฟอร์ เบต้าแคโรทีน แมกนีเซียม และแคลเซียมสูง แต่ปัญหาของผักโขมก็มี คือมีกรดที่ชื่อว่าออกเซลิค แอซิด อยู่ในตัวมันสูง ทำให้ร่างกายเราไม่สามารถดูดซับธาตุเหล็กที่มีอยู่มากในตัวมันได้ ดังนั้นถ้าจะกินผักโขมก็ต้องรู้จักวิธีกินให้ถูกต้อง
ห้ามกินผักโขมดิบๆ (คิดว่าไม่มีใครอยากกิน) แต่ก็มีบางคนที่ชอบกินผักดิบๆ มากจนสามารถหยิบผักทุกชนิดกินดิบได้ ขอให้ระวังข้อนี้ด้วยนะคะ เพราะน่าแปลกที่ผักบางอย่างควรกินดิบจะดีกว่า บางอย่างต้องทำสุกเท่านั้น หรือบางอย่างทำสุกแล้วกลับให้ประโยชน์มากกว่า เช่น แครอท เป็นต้น ผักโขมต้องทำให้สุกเพื่อฆ่าเจ้าสารตัวนี้ให้บรรเทาเบาบางลงก่อน และเชื่อไหมว่าถ้าเราบีบมะนาวลงบนผักโขมที่สุกสักหน่อย (หรือกินร่วมกับผักที่มีรสเปรี้ยวเช่นมะเขือเทศ) จะทำให้ร่างกายเรารับเอาธาตุเหล็กได้ดีกว่า สีเขียวเข้มของผักโขมบ่งบอกว่ามีสารคลอโรฟีลล์สูงสามารถช่วยล้างฟอกออกซิเจนในเซลล์ และมีสารแอนตี้ออกซิแดนท์สูง ทั้งผักโขมยังมีกากใยที่ช่วยให้ร่างกายขับถ่ายดีอีกด้วย แล้วทำไมเราจะไม่หาเมนูอร่อยๆ จากผักโขมมากินกัน? มารู้จักซื้อผักโขมกันก่อนผักโขม ตรงกับภาษาอังกฤษเรียกว่า Spinach เป็นผักที่มีขนาดตั้งแต่ต้นเล็กๆ สั้นๆ ไปจนถึงต้นยาวขนาดผักบุ้งจีน ถ้าหาซื้อในท้องตลาด บางทีอาจพบผักโขมที่มีใบสีแดงปนอยู่ มองดูสวยเหมือนไม้ประดับมากกว่าจะเอามากิน ว่ากันว่าผักโขมชนิดที่มีสีแดงปนด้วยนี้ ให้คุณค่าอาหารดีกว่าใบเขียวธรรมดา คงจะเป็นเพราะสารให้สีที่อยู่ในผักนั่นเอง แต่ไม่ต้องเกี่ยงหรอก ชนิดไหน ๆ ก็กินดีทั้งนั้น ถ้าเรารู้วิธีเอามาทำกิน และเลือกที่ปลอดจากยาฉีดเป็นใช้ได้
บางคนอาจไม่รู้ว่า เราสามารถเดินเก็บผักโขมตามสวนหรือในที่ว่างโดยนึกไม่ถึงว่ามันเป็นชนิดเดียวกับที่เขาขายโดยตลาด เมื่อดิฉันแต่งงานใหม่ๆ ผู้ที่เข้าครัวทำอาหารให้กินคือคุณแม่ของสามีที่เราเรียกว่า "อาม่า" กลับบ้านมาวันหนึ่งเห็นอาม่าเดินท่อม ๆ เก็บผักที่ขึ้นอยู่ตามขอบรั้วหน้าบ้าน และบริเวณที่ว่างใกล้เคียง ถามดูจึงรู้ว่ากำลังเก็บผักโขมมาต้มแกงจืดให้เรากินนั่นเอง
สมัยก่อนโน้นดิฉันยังไม่เคยรู้เรื่องผักหญ้าจึงประหลาดใจ และไม่ค่อยแน่ใจว่าจะกินได้จริงหรือเปล่า อาม่ายืนยันว่าเป็นผักชนิดเดียวกันที่เราเรียกว่าผักโขม และบอกเพียงว่ากินแล้วแข็งแรงดี ยิ่งต้มใส่กับหมูสับที่เรา เรียกว่าบะช่อยิ่งอร่อยมาก
อาม่าบอกวิธีให้สับหมูปนมันเล็กน้อยพอให้เนื้อนุ่ม ใส่กระเทียมดิบสับลงไปด้วยกลีบสองกลีบเล็กๆ พอให้หอม ใส่ซีอิ๊วลงไปนิดหน่อย แล้วปั้นเป็นก้อน ใส่ลงน้ำร้อนเดือดๆ ในหม้อได้เลย
พอหมูสุกดีแล้ว อาม่าก็เอาผักโขมที่เด็ดเป็นใบๆ ล้างสะอาด ขยุ้มใส่ลงไป เอาทัพพีกดให้จมน้ำลงไปหน่อย พอเดือดอีกทีก็หรี่ไฟเคี่ยวไว้สักครู่ พอให้แน่ใจว่าต้องสุกนิ่มดีปรุงรสด้วยซีอิ๊วขาวอย่างเดียว ตักใส่ชามร้อน ๆ โรยพริกไทยอีกหน่อย เป็นอันได้กินแกงจืดยอดพลังราคาถูก แถมทำง่ายนิดเดียว เด็กกินได้ ผู้ใหญ่กินดี รับรองได้
ใครที่แน่ใจว่ารู้จักผักโขมที่ขึ้นตามข้างทางหรือที่รกร้าง ก็อย่าสุ่มสี่สุ่มห้าไปเด็ดเอามากิน ไปซื้อที่ตลาดราคาไม่กี่สตางค์ เพราะไม่ใช่ของราคาแพง เพาะก็ง่าย ขึ้นก็เร็วแถมยังแพร่พันธุ์ด้วยเมล็ดจากต้นแก่ที่ปลิวไปทั่ว ในสวนที่บ้านดิฉันนั้น มีผักโขมให้เด็ดกินไม่ได้ขาด
ถ้าเป็นพันธุ์พื้นบ้านก็จะเป็นต้นเตี้ยๆ เล็กๆ ชาวบ้านชอบเก็บเอามาต้มให้สุก กินกับน้ำพริก เวลาไปเดินตลาดบ้านนอกให้ลองสังเกตผักโขมบ้านที่ชาวบ้านและกำเป็นมัดสั้นๆ วางขาย ผักโขมบ้านจะมีใบเขียวเข้มกว่าและใบเล็กนิดเดียว ดิฉันเคยเห็นวางขายในซูเปอร์มาร์เก็ตที่กรุงเทพฯ เหมือนกัน เขาจะวางใส่กระบะไว้ให้หยิบได้เป็นขีด มองดูขนาดและหน้าตาเหมือนผักโขมบ้านของเรา แต่มีก้านสีขาว ราคาแพงโขอยู่เมื่อเทียบกับที่ชาวบ้านขายมัดละ 3 บาท ถามไถ่ดูว่ามาจากไหนเพราะหน้าตาสวยงาม กลายเป็นพันธุ์มาจากเมืองจีน แต่คิดว่ามีผู้นำมาเพาะขายในประเทศนี้ แต่เราไม่จำเป็นต้องซื้อแบบราคาแพงก็ได้ ถ้าหาที่ชาวบ้านขายได้ รับรองว่าอาจจะมีประโยชน์มากกว่าด้วยซ้ำ เพราะมันขึ้นเองตามธรรมชาติ ไม่ต้องฉีดยาอะไรทั้งสิ้น และก็ไม่แน่ว่าในสวนบ้านของคุณ หรือที่รกร้างใกล้เคียงอาจมีผักโขมขึ้นอยู่ให้เราถอนมากินก็ได้ ถ้าเป็นพันธุ์ต้นสูงก็เด็ดเอาแต่ยอดอ่อน ๆ มากิน
มารู้ทีหลังว่าใครที่ชอบผดผื่นคันให้ถอนรากถอนโคนผักโขมพันธุ์ที่มีหนามมาต้มเอาน้ำอาบเป็นหาย สารพัดประโยชน์เลยทีเดียว อย่าไปเห็นว่าเป็นวัชพืชที่ต้องถอนทิ้งจากสวนเชียวค่ะ
ถ้าอยากกินผักโขมแบบฝรั่งให้ลองทำอย่างนี้ค่ะบางคนอาจเคยกินสลัดผักโขม ทำไม่ยาก แต่อย่าลืมว่าไม่ควรกินผักโขมดิบๆ เด็ดเอาใบล้างสะอาดเลือกที่ใบอ่อน จะไม่เหนียว แล้วเอาใส่หม้อ ปิดฝา ตั้งไฟสักครู่เดียว น้ำในผักจะทำให้ผักสุกเองโดยไม่ต้องใส่น้ำเพิ่มแค่นั้นแหละค่ะ เราก็ได้ผักโขมมาทำสลัด ดิฉันชอบปนกับผักอย่างอื่นด้วยตามชอบ อาจเป็นผักทำสุกอย่างอื่น เช่น ถั่วแขก แครอต ฟักทอง หรือปนกับผักดิบที่เป็นผักสลัดก็ได้ แล้วใช้น้ำสลัดที่ชอบคลุกลงไป
เมนูตามร้านเขามักโรยเบคอนทอดด้วยค่ะ ถ้าเราระวังเรื่องสุขภาพก็ไม่จำเป็นแต่จะอร่อยและได้ประโยชน์มากถ้าใส่ไข่ต้มสุกแข็ง สับๆ ลงไปด้วยสักลูกหนึ่ง
แค่นี้ก็เป็นอาหารกินดี อร่อย และทำง่าย ๆ ถ้าเกิดไม่นิยมสลัดให้เรามา ทำแบบเมดิเตอร์เรเนียนกินกันง่าย ๆ เด็ดเอาใบล้างน้ำให้สะอาด เพราะใบผักโขมมักหงิกงอให้เศษดินหรือทรายปนอยู่ได้ ล้างหลายรอบหน่อยให้แน่ใจว่าสะอาดดี และควรวางใส่ในกระชอนให้ผักแห้งดีก่อนเอามาปรุง มิฉะนั้นเมื่อผัดแล้วอาจมีน้ำเจิ่งและไม่ได้รสดีเท่าที่ควร
คราวนี้เอากระทะตั้งไฟ ใส่น้ำมันมะกอกลงไปสักนิดหน่อย เห็นว่าร้อนดีแล้ว (ไม่ต้องให้ควันขึ้นนะคะจะกลายเป็นอาหารทำลายสุขภาพไปเสียก่อน) ใส่กระเทียมสับลงไป ถ้าจะให้สวย ใช้กระเทียมฝานบางๆ ก็ได้ค่ะ และใส่มากหน่อยก็ได้เพราะจะหอมกระเทียมและมีประโยชน์ด้วย พอกระเทียมหอม ก็เอาผักที่สะเด็ดน้ำแล้วใส่ลงในกระทะ
รอจังหวะให้ผักสุกหน่อยจึงใช้ตะหลิวพลิก กลับไปมา โรยเกลือ และพริกไทยเพื่อปรุงรส เท่านี้จริง ๆ เลยค่ะผัดจนนิ่มดีเอามากินเป็นอาหารจานเคียงกับอาหารเนื้อสัตว์เพื่อให้ สมดุล จึงไม่ต้องปรุงมาก ถ้าอยากลดความอ้วนและไม่กินเนื้อสัตว์ ให้หั่นมะเขือเทศใส่ลงไปผัดด้วย จะได้รสดีขึ้นอีกแบบหนึ่ง
เห็นทำง่ายๆ อย่างนี้อย่านึกว่าไม่น่าอร่อย ลองได้ผัดสดๆ ทำใหม่ๆ ด้วยความรักและตั้งใจแล้ว ของง่ายๆ อย่างนี้แหละ อร่อยชื่นใจนัก
